ŻYD BEZ PIENIĄŻKA

Antoni Grabarz „Żyd kuśnierz”

Echa sprawy wycofania z OBI obrazków „Żyda z pieniążkiem” w listopadzie 2019 roku, będących reakcją na moją interwencję w tej sprawie, długo nie cichły.
A nawet zatoczyły bardzo szerokie kręgi. Jednym z efektów było przyznanie przez Towarzystwo Jana Karskiego medalu 75-lecia Misji Jana Karskiego za odwagę usuwania antysemityzmu z przestrzeni publicznej. W trakcie jego wręczania stryjeczny wnuk Jana Karskiego stwierdził, że bez wątpienia reakcja jego stryja w tej sprawie byłaby podobna. Sprawa wywołała liczne komentarze – od emerytowanego dyrektora nowojorskiej Ligi Przeciw Zniesławieniom, Abrahama Foxmana, po reakcje skrajnej polskiej prawicy.
Zdania są podzielone (hejtów nie liczę), dostałem dużo reakcji negatywnych ale też dużo przychylnych mojej opinii. Mam też cały czas wrażenie, że spór, ale też wiele zarzutów pod adresem tego typu reakcji czyli posądzenie o przewrażliwienie i histerię, nie odnosi się do merytoryki i istoty zagadnienia, a jest często typowo emocjonalną postawą w sporach: polsko-żydowskim, polsko-polskim czy żydowsko-żydowskim. Ponieważ jednym z podstawowych argumentów zwolenników „Żyda z pieniążkiem” jest to, że taki wizerunek jest rzekomo „pozytywnym wizerunkiem zakorzenionym w naszej historii, historii sztuki i tradycji” postanowiłem spróbować poszerzyć kontekst oraz odwrócić i odczarować ten – według mnie – jednak powielany stereotyp i utworzyć internetową galerię wizerunków Żydów utrwalonych rzeczywiście w polskiej (i nie tylko) kulturze i historii.

ŻYDÓW, KTÓRZY PIENIĄŻKÓW W RĘKU NIE MAJĄ.

Tomasz Sikora